BÍ MẬT VỀ TÁO BÓN P3: ƯU NHƯỢC ĐIỂM CÁC CÁCH MỌI NGƯỜI ĐANG DÙNG
BÍ MẬT VỀ TÁO BÓN P3:
ƯU NHƯỢC ĐIỂM CÁC CÁCH MỌI NGƯỜI ĐANG DÙNG
Về cơ bản, 99% người lớn bị #táo_bón là #táo_bón_âm, do hệ đường ruột đã suy kém theo thời gian; và các cách mà mọi người đang dùng - về ăn uống, thuốc thang tự chế và nghe ngóng trên mạng - đều hướng đến việc chữa táo bóng dương, có nghĩa là mọi người đang chữa nhầm hướng. Thứ nhất là không đem lại kết quả, thứ hai là làm cho tình trạng thêm nặng. Chúng ta cần rõ ràng rằng táo bón âm ngược với táo bón dương. Thế nên các cách để chữa táo bón dương là không hợp thậm chí có phần tác dụng ngược đối với táo bón âm.
#NHUẬN_TRÀNG
Nhuận tràng hiểu theo nghĩ hẹp là dễ đi đại tiện. Đôi khi ngày nay mọi người sẽ đánh đồng với tướt và xổ. Miễn là đi được, dễ đi. Thực ra, với đông y từ nhuận nó rộng và sâu sắc hơn. Nhuận có nghĩa là nhu nhuận, mềm mại, khỏe mạnh, săn chắc. Nhìn nước da nó nhuận nghĩa là mềm bóng khỏe đẹp đầy sức sống chứ không phải khô yếu nhợt nhạt. Nhuận tràng là dễ đi nhưng cũng phải cả khỏe và săn chắc. Thế nên một đồ nhuận tràng thực sự phải tính đến sức khỏe đường ruột. Nó có giúp dễ đi đại tiện và đường ruột có khỏe lên không hay lại tã hơn và yếu đi.
Hầu hết các cách và các đồ ăn uống mọi người đang dùng đều nhằm mục đích là #nhuận_tràng để chữa táo bón dương nhưng mọi người không nhìn thấy mặt kia – mặt hại – của việc nhuận tràng (nghĩa hẹp) đối với hệ ruột nói chung và táo táo âm nói riêng. Việc nhuận tràng sẽ đúng và có hiệu quả tốt trong trường hợp táo bón dương, nhưng cũng đừng vì thế mà lúc nào cũng nhuận tràng nhuận tràng (theo cách mọi người đang dùng) tháng này qua tháng khác. Các đồ ăn uống thuốc thang có tính nhuận tràng (theo kiểu của mọi người) đều có tính mát ướt lạnh tã làm trương nở dãn ruột và tướt. Về hiệu quả mang tính trước mắt nó có thể giúp bạn đi được nhưng không phải là chữa bệnh, nó chỉ như người đi thông cống chứ không giải quyết bản chất của vấn đề gây ra ác tắc. Và ngày hôm sau lại tắc và bạn lại phải thông. Tuy nhiên, khi làm vậy – dùng các thức nhuận tràng – sẽ làm cho ruột thêm dãn và lạnh yếu, càng làm cho tình trạng ách tắc thêm nặng. Ngay cả một người chưa có vấn đề gì về táo bón âm mà cứ lạm dụng các thức nhuận tràng như hiện nay thì đến một ngày cũng sẽ bị táo bón âm. Lúc đó là chả nhuận nổi.
Uống nhiều nước, đối với quan điểm cá nhân tôi thì không giúp cho việc chữa táo bón. Táo bón là vấn đề của vận hóa tỳ vị, thức ăn. Nếu uống nhiều nước mà nước đó lại làm ướt phân, phân mềm được thì chắc chắc là bệnh người đó cũng nặng. Bởi lúc đó khả năng vận hóa thức ăn có vấn đề, tỳ vị, thận và đường ruột đã không làm đúng được chức năng của nó. Dù bạn uống nhiều nước hay ít nước thì phân – phần chất thải - nó vẫn phải khô ráo. Uống bao nhiêu, thì thận phải đào thải ra bấy nhiêu chứ không được phép để nó xuống đường phân. Đó mới là người khỏe, là bình thường. Còn đối với trường hợp uống liền 2l một lúc, lúc đó thận không thể lọc được nên đành phải xả qua đường ruột. Để đường ruôt ướt là sự yếu kém và bất thường. Thế nên, đừng hy vọng uống nước mà chữa được táo bón. Nếu vde nằm ở uống nhiều nước hay ít nước thì ai cũng sẽ khỏi khi uống nhiều nước và ai cũng sẽ bị táo bón nếu uống ít nước.
Hầu hết dân dưỡng sinh hay thực dưỡng uống rất ít nước, cỡ nửa lít đến 0.75l một ngày. Đối với bên đông y việc uống nhiều nước sẽ làm cho thận phải làm việc quá sức gây ra nhọc thận. Uống nhiều nước, chỉ làm đi đái nhiều, chứ không làm phân mềm và ướt hơn được bao nhiêu và càng không giúp đỡ táo bón được.
Xét về tính chất, nước thuộc âm có làm tình trạng táo bón dương đỡ hơn nhưng rất ít còn táo bón âm thì không, mà còn làm tình trạng tồi tệ hơn vì làm thận thêm lạnh và mệt, lửa phần tam tiêu thêm yếu. Mọi người đang có phần lạm dụng nước mà không thấy mặt trái của vấn đề uống quá nhiều nước. Chúng ta không nhìn vde ở cách tổng thể hay khí huyết mà chúng ta đi tìm nguyên nhân ở 1 phần nhỏ lẻ nào đó rồi chúng ta xử lý nó một cách bất thường – uống nhiều nước lên. Về vấn đề uống nước, chúng ta cứ bình thường thôi, đừng bất thường không sẽ bị bất thường lớn hơn.
Cơ bản, theo tôi, người VN trung bình uống tầm dưới 1 lít nước là vừa (không kể vấn đề ăn uống hoa quả). Còn tùy mùa, tùy chế độ lao động và kiểu ăn uống. Uống 1,5l là nhiều. Chúng ta có thể căn cứ vào lượng đi tiểu. Đi 4-5 lần trong ngày là vừa. Nếu đi 7-8 lần một ngày là quá nhiều. Có những bạn uống đến 2,5 lit nước và đi tiểu 8-9 thì là quá bất thường.
CÁC LOẠI RAU CỦ #DETOX ĐƯỜNG RUỘT
Cơ bản, các loại rau củ này có tính chất ly tâm, có thể là rau củ có tính lạnh (đu đủ, mồng tơi, rau đay, chó đẻ, bầu, rau dền, muống luộc, rau khoai lang…) hoặc nóng (xoài, mít..) hoặc kể cả không quá nóng hay lạnh (như dưa chuột, bầu..) nhưng nó làm dãn ruột trương nở nhão ruột. Vì nó có tính ly tâm nên mới có tính tẩy rửa xổ và làm sạch theo kiểu tướt. Có làm cho tình trạng táo bón đỡ theo kiểu thông tắc. Thực ra, cách đi được theo kiểu xổ và tướt chứ nó không đi theo kiểu bình thường khỏe mạnh được – nghĩa là phân thành khuôn, không tã nát và thuôn dài. Bình thường chúng ta vẫn ăn tất cả các thứ đó không vấn đề gì. Nhưng nhầm lẫn là chúng ta coi nó là thuốc hay giải pháp để chữa táo bón, chúng ta ăn thật nhiều để mong giải quyết được vấn đề.
Nhưng cách đó là đang nhầm hướng. Đối với người táo bón âm thì chúng ta cần chú ý hơn một chút về các loại rau củ quả hơn người không bị. Chúng ta nên hạn chế một số loại hoa quả có tính âm (ly tâm) như đu đủ, xoài, chuối tiêu, thanh long…, nếu ăn thì cũng chỉ nên ăn 1 miếng. Việc ăn nhiều các thứ lạnh âm sẽ làm tỳ vị, đường ruột thêm tã nát ướt lạnh và ảnh hưởng đến sự vận hóa thức ăn để sinh ra khí huyết. Nghĩa là nó ảnh hưởng đến sức khỏe nếu chúng ta cứ thả phanh không đúng chỗ.
Các loại nước rau củ ép uống vào mà sôi bụng, đau bụng và đi ngoài luôn hoặc khiến cho đi ngoài vài lần trong ngày thì chúng ta nên dừng, kiểu như nước ép dưa chuột, bí đao… hiện tượng hàn lạnh quá rõ mà các bạn nói là kích thích này khác và tốt này khác. Nếu càng làm thì đường ruột càng yếu.
Chúng ta cũng nên để ý đến các đồ ăn thức uống. Có những thứ chúng ta ăn nhiều sẽ khiến đi đại tiện nhiều lần thì là hại. Nếu các bạn không để ý thì sẽ không biết nó đếu từ thứ gì. Còn rất nhiều người thì còn không thấy đó là đến từ đồ ăn.
Nói chung, chúng ta đều có xu hướng ăn nhiều rau để giải quyết vấn đề táo bón. Cách đó phù hợp với táo bón dương hay với trẻ nhỏ. Còn đa phần người lớn chúng ta sẽ không có kết quả. Việc ăn nhiều rau quả quá với người táo bón âm lại không phải là tốt vì cơ bản rau đều lạnh, làm ruột yếu đi, nhão ra và mất sức co bóp . Ở đây không nói là không ăn rau mà chúng ta nên thấy rằng việc ăn rau nhiều không tốt như chúng ta nghĩ, ăn nhiều rau cũng có vấn đề. Nhiều rau cũng làm lạnh bụng, vận hóa tỳ vị kém, khó sinh ra khí huyết. Chúng ta nên có cách nấu nướng phù hợp để rau bớt lạnh. Ngay cả các loại rau hàn lạnh như mồng tơi rau, muống cũng có cách để làm chúng không lạnh vd như xào tỏi hoặc xào thịt bò.
Các loại rau như carot, cải bắp, xu hào, xúp lơ, cải thảo, củ cải, đậu đỗ, cải xoong, rau cần, rau bí, cần tây, .. về cơ bản thì không quá lạnh. Nhưng nếu biết cách nấu chế biến để nó ấm hơn thì vẫn tốt hơn. Dùng tamari, dùng miso, dùng thịt băm, nước mắm, nướng lò… là cách tốt để làm nó ấm và tốt cho tì vị.
Các pp uống để detox đường ruột mang tính xổ, rửa ruột nó cũng có phần tốt ở chỗ làm sạch ruột và thông tắc, cũng là cơ hội để ruột nghỉ ngơi. Nhưng nó cũng có mặt hại là mỗi lần tuốt từ trên xuống dưới như thế sẽ làm đường ruột yếu đi. Mỗi lần xổ như thế là cũng làm mất khí. Với người nào yếu sẽ cảm thấy rõ nhất. Quan điểm cá nhân mình là không nên dùng mấy thức uống mang tính xổ này dù nó là lành nhất là uống nước muối loãng. Nếu chúng ta cần 1 pp thông tắc thì chọn cách nào đó mà quãng đường xổ ngắn nhất sẽ đỡ hại người nhất. Đa phần cái bẩn cái tắc là ở ruột già – đại tràng, Còn phần dạ dày, ruột non không việc gì mà phải tẩy phải xổ cả. Một số người còn muốn sạch cả các dịch vàng dịch nhầy trong ruột. Những phần dịch này luôn luôn sinh ra để bảo vệ đường ruột, có tẩy hết rồi lại sinh ra. Chúng ta càng làm sạch bao nhiêu thì càng hại bấy nhiêu.
CÁC LOẠI #KHOAI
Những thứ được mệnh danh là thần dược cho trị táo bón từ bao đời nay như khoai lang củ, rau khoai lang, bí đỏ, khoai tây, khoai sọ, khoai môn vì nó được nói là nhiều chất xơ và giúp nhuận tràng. Về cơ bản, nó cũng giúp cho táo bón dương chứ với táo bón âm thì không, ăn nhiều cũng tắc tị. Thậm chí còn tắc hơn. Những thứ này đều là các thức âm, làm cho phân nát sệt, cũng không giúp cho đường ruột trở nên săn chắc, thậm chí ăn nhiều có phần sình bụng khó tiêu (vì nó là thức âm, trệ khí). Đối với người bình thường ăn những thứ này rất tốt, thậm chí có thể ăn nhiều. Nó còn đặc biệt tốt với người ăn nhiều thịt đỏ. Phòng tránh táo bón (dương) tốt. Nhưng trong trường hợp táo bón âm nó không giúp được gì. Các bạn cứ ăn đồ này bình thường, thậm chí là nên ăn thường xuyên, nhất là khoai môn, khoai sọ. Nó không giúp ích trong chữa táo bón âm thôi chứ có nhiều tác dụng tốt khác. Những thứ này, có tính trệ khí nên thường người ta sẽ ninh hầm với thịt hoặc nướng lên. Khoai tây, khoai lang, khoai sọ, và cả khoai môn nướng lên hay làm bánh đều tốt.
#ENEMA
Đây là một phương pháp làm sạch và thông tắc đại tràng giúp chữa táo bón. Nói chung, táo bón là hại nếu cứ để vậy. Nó gây ra các vấn đề về nhiễm độc. Cần phải làm thông nó bằng cách nào đó. Và mình chọn cách nào mà ít hại nhất, còn nếu lợi (phục hồi và khỏe lại) thì càng tốt. Cách này là cách mà quãng đường đi ngắn nhất và tập trung giải quyết vấn đề nhất, nghĩa là nó không hại đến khí huyết nhiều giống như cách uống. Mặc dù nó là một pp tả nhưng mình cũng không thấy có cách nào hay hơn hiện nay. Cơ bản, vấn đề táo bón, trĩ hiện vẫn là vấn đề bế tắc của y học. Có thể gọi nó là bệnh thoái hóa đại tràng. Nếu đại tràng đã suy yếu, không có khả năng tự thông thì mình phải dùng lực bên ngoài để thông – không còn cách nào khác.
Một điểm hơn so với các thức uống detox là thứ dung dịch dùng để #enema này có vị đắng khô - tính dương co rút. Nó có tác dụng làm sạch, hút độc tố và săn chắc đại tràng lại. Có thể chữa phần nào bệnh táo bón và trĩ do săn chắc phần đại tràng lại. Chỉ có nhược điểm là không có tính bồi bổ, bổ khí, không có tính nhu nhuận cho đại tràng hay giúp đại tràng khỏe lên được, phần nào làm cho đại tràng khô xác. Chính vì thế mà người ta dùng thêm các loại men để hạn chế tác hại và bồi bổ cho đại tràng. Nếu tốt hơn, thì nên pha thêm một số loại bột để bồi bổ cho đại tràng và tránh khô xác vd bột gạo rang, bột củ mài, bột củ bồ công anh hoặc nước cháo loãng.
Theo đánh giá của cá nhân, thì đây đang là cách tối ưu nhất hiện nay. Nó không giúp chữa tận gốc (phục hôi khỏe lại) nhưng nó giải quyết các tác hại của vấn đề táo bón gây ra mà lại không hại đến khí huyết và hại đại tràng quá mức. Nếu ai đang bị táo bón thì có thể dùng cách này. Tốt hơn, chúng ta nên tìm thêm các cách để phục hồi, bồ bổ thêm cho đại tràng, cho đại tràng đỡ khô xác, thêm nhu nhuận và chữa vào vấn đề gốc là làm ấm nóng phần đại tràng, tiếp thêm sinh khí và cung cấp thêm “lửa” cho phần đó.